Polish Studies Newsletter

Event

Date of the event: 14.07.2025
Added on: 15.07.2025

Dzień Polskiej Fantastyki Naukowej

Type of the event:
Inne

14 lipca obchodzimy po raz drugi Dzień Polskiej Fantastyki Naukowej – nieformalne święto powołane do życia inicjatywą Polskiej Fundacji Fantastyki Naukowej z okazji 150. rocznicy urodzin Jerzego Żuławskiego, jednego z prekursorów polskiej literatury science fiction.

Dzień Polskiej Fantastyki Naukowej to nieformalne święto wszystkich miłośników rodzimej twórczości science fiction. To dzień, w którym celebrujemy nie tylko polskie książki, filmy czy gry osadzone w tym gatunku, ale również idee, które od pokoleń kształtują naszą wyobraźnię i skłaniają do zadawania pytań o przyszłość, technologię oraz miejsce człowieka w zmieniającym się świecie.

Święto zostało ustanowione przez Polską Fundację Fantastyki Naukowej z okazji 150. rocznicy urodzin Jerzego Żuławskiego, wizjonera przełomu stuleci, autora przełomowej "Trylogii Księżycowej" i jednego z ojców polskiej literatury science fiction. Inicjatywę wsparło ponad sto reprezentujących kręgi nauki, techniki, literatury i sztuki. Znalazły się wśród nich takie osobistości jak Sławosz Uznański-Wiśniewski, Artur Bartłomiej Chmielewski, Jacek Dukaj, Tomasz Lem, Wiktor Niedzicki, Tomasz Bagiński, Grzegorz Rosiński oraz Jadwiga Zajdel. To symboliczne podkreślenie, że fantastyka naukowa łączy różne środowiska i inspiruje twórczość w wielu dziedzinach.

Jerzy Żuławski nie tylko wyprzedził swoją epokę literacko. Jego wizje miały też realny wpływ na rozwój naukowo-techniczny. Jednym z tych, którzy czerpali inspirację z jego twórczości był inny nasz rodak, dr inż. Mieczysław Bekker, projektant księżycowego łazika programu Apollo - największego inżynieryjnego dokonania naszej cywilizacji. Ustanowienie święta właśnie 14 lipca, w dniu urodzin Jerzego Żuławskiego, przypomina o głębokiej więź między nauką a wyobraźnią – dwiema siłami, które wspólnie napędzają postęp. Ma ono jednoczyć środowiska, łączyć pokolenia i przypominać, że fantastyka naukowa to nie tylko gatunek literacki. To inspiracja, sposób myślenia, który pomaga zrozumieć zmieniający się świat i poszukiwanie jego możliwych przyszłości.

Dzień ten również nam przypomina, że fantastyka naukowa w Polsce ma nie tylko bogatą historię, ale i żywą teraźniejszość. To okazja do wspólnego świętowania naszej literackiej kreatywności oraz przypomnienia dorobku twórców takich jak Żuławski, Lem, Zajdel, Boruń, Trepka, Wnuk-Lipiński, Fiałkowski, Petecki, Broszkiewicz czy Snerg-Wiśniewski. To również moment, by wsłuchać się w głos nowych pokoleń autorów, którzy kontynuują tę tradycję i rozwijają ją w kontekście współczesnych wyzwań cywilizacyjnych i technologicznych.

Information

Added on:
15 July 2025; 12:18 (Mariola Wilczak)
Edited on:
15 July 2025; 12:18 (Mariola Wilczak)

See also

11.03.2018

Fantastyczne tryumfy wyobraźni

Fantastyka z racji swej ogromnej siły oddziaływania odbiorczego poddawana jest systematycznej rewizji ze strony najróżniejszych środowisk – naukowych, krytycznoliterackich, publicystycznych i fanowskich – przez co, wbrew pozorom, coraz trudniej o kompleksowe i komplementarne ujęcie wszystkich jej przejawów. O fantastyce myślimy zarówno w wypadku Lais Marie de France, malarstwa Zdzisława Beksińskiego, “mityzujących rzeczywistość” opowiadań Brunona Schulza i Gormenghastu Mervyna Peake’a, komiksów noir o Batmanie, futurologicznych parabol Stanisława Lema, muzyki Daft Punku i Percivala, quasi-historycznych powieści Guya Gavriela Kaya, meksykańskiego Día de Muertos czy postmodernistycznej prozy Grahama Chapmana, Grega Egana lub Jacka Dukaja. Obecny consensus ma dość płynny i niejednoznaczny charakter: dzielimy fantastykę wpierw podług mediów, a potem pewnych konwencji estetycznych, trudząc się nad rozróżnieniem steampunku od gaslamp fantasy, podczas gdy równocześnie dalej problemem pozostaje granica pomiędzy fantastycznością jakiegoś motywu lub zabiegu narracyjnego a fantastyką jako taką: fabułotwórczą, gatunkotwórczą i światotwórczą. Z tego też względu organizatorzy konferencji Fantastyczne tryumfy wyobraźni zachęcać będą do podjęcia namysłu nad fantastyką i fantastycznością sensu largo – w wymiarze historycznym, ponaddyscyplinarnym i ponadkonwencjonalnym, nie ograniczając przy tym zakresu jej występowania jedynie do mniej lub bardziej znormalizowanych nurtów fantasy, science fiction i horroru.

18.10.2020

Fantastyka, fantazmaty, imaginaria / ogólnopolska konferencja naukowa online

Fantastyka poddawana jest systematycznej rewizji ze strony najróżniejszych środowisk – naukowych, krytycznoliterackich, publicystycznych i fanowskich – przez co, wbrew pozorom, coraz trudniej o kompleksowe ujęcie wszystkich jej przejawów. O fantastyce myśli się w różnych kontekstach estetycznych, a także jako o rozmaitych dziedzinach, takich jak literatura, film, malarstwo, komiks, serial, gry wideo, a nawet twórczość dla młodszych adresatów czy muzyka. Co więcej, obecny sposób pojmowania czy postrzegania ma dość płynny i niejednoznaczny charakter, a skoro tak, to wciąż problemem pozostaje granica pomiędzy fantastycznością jakiegoś motywu lub zabiegu narracyjnego a fantastyką jako taką: fabułotwórczą, gatunkotwórczą i światotwórczą. W obręb tej problematyki wliczać także trzeba rozmaite fantazmaty czy imaginaria oraz wciąż ewoluujące pojęcia zawłaszczające sferę fantastyczności. (informacja organizatorów)

18.11.2025

Polská fantastika

Wystawa fantastyki i grozy w literaturze polskiej pierwszej połowy XX wieku.

31.03.2021

Polska proza fantastyczna XX i XXI wieku

Redakcja "Bibliotekarza Podlaskiego" zaprasza do do współtworzenia numeru tematycznego 2/2021 „Bibliotekarza Podlaskiego”: Polska proza fantastyczna XX/XXI w. 

We use cookie files to make the use of our website more convenient for our users. If you do not wish cookie files to be saved on your hard drive, please change the settings of your browser. Read about our cookie policy.